Hoe lees je de Miljoenennota?

Traditie van de Miljoenennota en het koffertje 

Ieder jaar biedt de minister van Financiën op Prinsjesdag de Miljoenennota en de Rijksbegroting in een koffertje aan de Tweede Kamer. De eerste Miljoenennota werd op 18 september 1906, ter vervanging van de zogenaamde 'millioenenrede', aan het parlement aangeboden. De aanbieding van de Miljoenennota is sindsdien uitgegroeid tot een vaste jaarlijkse traditie. De traditie van het koffertje op Prinsjesdag begon in 1947. Minister Lieftinck van Financiën wilde de 1e Rijksbegroting na de Tweede Wereldoorlog in stijl aanbieden aan de Tweede Kamer. Hij nam het gebruik van het koffertje over uit Engeland, waar die traditie al veel langer bestond. 

Wat is de Miljoenennota? 

De Miljoenennota is een uitleg over de belangrijkste plannen en keuzes van het kabinet voor het komende jaar. In de nota lees je wat die belangrijkste plannen kosten en hoe Nederland er financieel en economisch voor staat. 

Wat staat er in de Miljoenennota? 

In de Miljoenennota staan de verwachte ontwikkelingen, belangrijkste plannen en keuzes van het kabinet voor het komende jaar. De Miljoenennota beschrijft wat die plannen kosten en geeft de financiële- en economische situatie van Nederland weer. De minister van Financiën schrijft dit document. Andere ministeries leveren de inhoud voor hun eigen departementen, oftewel de verschillende onderdelen van de overheid, zoals Onderwijs, Gezondheid of Veiligheid. Ze bespreken dit vervolgens met de minister van Financiën. 

Wat is het verschil tussen de Miljoenennota en de Rijksbegroting? 

In de Miljoenennota staan de belangrijkste financiële plannen en in de Rijksbegroting staat hoeveel geld ieder ministerie precies krijgt en wat de verwachte uitgaven voor het komende jaar zijn. Na Prinsjesdag gaan alle begrotingen naar de Eerste Kamer en Tweede kamer voor goedkeuring. Na een akkoord mag de regering de plannen pas uitvoeren. Meestal verandert er niet veel meer en worden de plannen goedgekeurd. 

Wat betekent de Miljoenennota voor mij? 

Als het gaat om de gevolgen voor je eigen portemonnee zie je het vooral terug in toeslagen en belastingen. Een paar voorbeelden zijn: de zorgtoeslag, huurtoeslag, korting op accijns, belastingen en studiebeurs. Daarnaast is er op Prinsjesdag ook een Belastingplan. Hierin staan dan alle plannen voor de belastingen. Dat heeft allemaal invloed op je portemonnee. Voor toeslagen is het nuttig als je het Prinsjesdagnieuws even naleest.  

Wat betekent de Miljoenennota voor zorg en welzijn?  

In de Miljoenennota staat hoeveel geld er naar de sector zorg en welzijn gaat. Dat is inclusief het bedrag bedoeld voor de arbeidsvoorwaarden van medewerkers. Lees je in de plannen dan ook wat dit betekent voor bijvoorbeeld personeelstekort en jouw arbeidstijden? Nee, dat lees je niet, maar het heeft wel met elkaar te maken. Over arbeidsvoorwaarden onderhandelen vakbonden en werkgevers aan de cao-tafel. Dat staat niet in de Miljoenennota. Maar het geld voor die arbeidsvoorwaarden komt wel vanuit het Rijk. 

Waarom wordt de Miljoenennota al aangeboden in september? 

De Miljoenennota wordt in september aangeboden omdat dit het moment is waarop de regering de plannen voor het komende jaar presenteert. Prinsjesdag, altijd op de derde dinsdag van september, is het moment waarop de parlementaire bespreking van de begroting begint. Dit geeft het parlement voldoende tijd om de voorstellen te analyseren en goed te keuren voordat het nieuwe jaar begint. Door in september de plannen voor 2025 te presenteren, krijg jij helderheid over de financiële plannen en kan de overheid op tijd de nodige aanpassingen doorvoeren.